Je hoort mensen wel eens zeggen:
Zo'n stuk vaste zeep vind ik niets. Iedereen zit er met z'n handen aan. Dat is toch een bron van bacteriën.
Klopt dat of is dat een fabel?
Vaste zeep is hygiënisch
Dat vaste zeep onhygiënisch zou zijn, is een fabel. Dat hardnekkige idee is al lang geleden weerlegd door onderzoekers van het Dermatologisch Centrum Utrecht. In hun onderzoek werden stukken vaste zeep opzettelijk besmet met een grote hoeveelheid bacteriën. Daarna werd onderzocht of mensen deze bacteriën tijdens het wassen aan hun handen kregen. Resultaat was dat een blok zeep geen bacteriën overdraagt naar je handen. Het blijkt namelijk dat bacteriën niet gedijen op een vaste zeep, omdat deze zeep basisch is ofwel een hoge PH heeft. Je neemt dus de bacteriën niet over van de personen die voor jou hun handen hebben gewassen met hetzelfde stuk zeep.
Daarbij geldt één voorwaarde: het stuk vaste zeep moet snel drogen. Bacteriën kunnen wel gaan groeien in een natte omgeving. Dus als de zeep in een poeltje water blijft liggen, is de kans op bacteriële besmetting wel aanwezig.
Vloeibare zeep is ook hygiënisch
Hoe staat het dan met vloeibare zeep? Die zit in een afgesloten fles, dus bacteriën kunnen er minder gemakkelijk bij komen. Dat lijkt een pré voor de vloeibar zeep. Daar staat tegenover dat vloeibare zeep veel water bevat en over het algemeen een lagere PH heeft, waardoor deze substantie weer vatbaarder is voor bacteriegroei. Daarom zitten er altijd schimmel- en bacteriewerende stoffen in en vaak ook schuimverbeteraars. Door die chemische toevoegingen is vloeibare even hygiënisch als vaste zeep. Dat geldt overigens niet voor veel schuimende foams die je tegenwoordig vaak tegenkomt in openbare gelegenheden. Het lijkt of die even goed reinigen, maar uit een ander onderzoek blijkt dat juist niet het geval.
Bij vloeibare zepen geldt overigens ook een voorwaarde om de hygiëne te waarborgen: het pompje van de zeepfles moet dagelijks worden schoongemaakt. Het is namelijk zo dat het zeeppompje óók door veel mensen wordt aangeraakt en het kunststof van het pompje is niet bacteriewerend. Vooral als er ribbeltjes op zitten, blijft er veel vuil aan kleven. Als het zeeppompje niet dagelijks wordt schoongemaakt, kan dat alsnog een bron van bacteriën zijn.
Conclusie
Zowel met een vaste zeep als met vloeibare zeep kun je je hygiënisch wassen, mits je voldoet aan twee voorwaarden: Vaste zeep droog bewaren en/of zeeppompje regelmatig reinigen én minstens 20 seconden lang wassen met beide soorten zeep.
Welke zeep je kiest is dus een puur individuele keuze.
Als je echter milieu- en duurzaamheidsaspecten wilt laten meewegen, kun je toch het best kiezen voor een vaste zeep. Waarom?
- Veel van de synthetische toevoegingen aan vloeibare zepen zijn niet gezond voor je huid (een flink aantal ervan staan bekend als allergenen) maar ook niet gezond voor het (water)milieu;
- Vloeibare zepen zijn verpakt in niet afbreekbaar plastic. In Nederland wordt het grootste deel daarvan verbrand (CO2-uitstoot) maar wereldwijd belanden veel van die flessen op stortplaatsen, in de natuur en in oceanen;
- Uit onderzoek blijkt dat vijf keer meer energie nodig om vloeibare zeep te maken en twintig keer meer energie om het in een plastic fles te verpakken.
- Vloeibare zeep heeft een veel groter volume dan vaste zeep, waardoor extra transportbewegingen nodig zijn. Het is gewoon veel duurzamer om een compact product te produceren.
